Cà phê là thức uống ưa thích của nhiều người. Tuy nhiên, không phải ai cũng có nhiều thời gian để thực hiện các công đoạn phức tạp này để chế biến cho mình một ly cà phê. Ngày nay, cà phê hòa tan ra đời và đã trở nên quá quen thuộc với mọi người. Bởi chỉ bằng vài bước đơn giản bạn đã có thể tự làm cho mình một tách cà phê thơm ngon và vô cùng hấp dẫn.
Chi tiết tin
Cà phê là thức uống ưa thích của nhiều người. Tuy nhiên, không phải ai cũng có nhiều thời gian để thực hiện các công đoạn phức tạp này để chế biến cho mình một ly cà phê. Ngày nay, cà phê hòa tan ra đời và đã trở nên quá quen thuộc với mọi người. Bởi chỉ bằng vài bước đơn giản bạn đã có thể tự làm cho mình một tách cà phê thơm ngon và vô cùng hấp dẫn.Để sản xuất cà phê hòa tan (cà phê uống liền) các nhà sản xuất đã phải trải qua một quy trình đòi hỏi công nghệ cao và vô cùng tốn kém.
Vậy cà phê hòa tan đã được làm ra như thế nào?
Quy trình chế biến cà phê hòa tan gồm những bước sau:
Chọn lựa cà phê
Cà phê nhân sống chọn vào phải thực sự tốt và được chọn lọc kĩ để đảm bảo cho chất lượng cà phê hòa tan làm ra.
Rang xay cà phê
Cà phê nhân sống sau khi rang được xay ra để làm cà phê bột pha phin rồi chế biến thành cà phê hòa tan.
Quá trình trích ly
Quá trình trích ly nhằm thu các chất hoà tan có trong bột cà phê rang vào nước. Dùng nước nóng ở 80 – 90°C để trích ly. Không dùng nước có nhiệt độ cao hơn vì ở nhiệt độ cao sẽ trích ly cả những chất không tốt cho sản phẩm.
Cà phê bột để sản xuất cà phê hòa tan cần có kích thước lớn và tiến hành trích ly nhiều lần để hạn chế lượng bột mịn tan sâu vào trong nước khi trích ly.
Thiết bị trích ly gián đoạn là một tháp chứa bột cà phê được bảo ôn nhiệt độ. Nước nóng được bơm từ đáy tháp lên, qua cột bột cà phê rang trong tháp. Tại đây xảy ra hiện tượng trích ly các chất hòa tan. Dung dịch cà phê được thu tại đỉnh tháp.
Phải lần lượt thay thế bột cà phê ở các tháp sao cho dịch trích ly khi đi qua các tháp chứa bột cà phê sẽ có lượng chất tan tăng dần. Để tránh hiện tượng bột cà phê không được thấm ướt, người ta làm ẩm bột cà phê bằng hơi nước bão hoà trước khi bơm nước vào trích ly. Nồng độ dung dịch cà phê trích ly có thể đạt tới 20 – 22%.
Quá trình cô đặc
Nồng độ dịch cà phê sau trích ly là 20 – 22%, chưa thể sấy khô được. Do đó phải tiến hành cô đặc dịch này đến nồng độ 30 – 33% mới có thể đem sấy được.
Người ta thường sử dụng phương pháp cô đặc chân không để cô đặc dung dịch này.
Dung dịch cà phê được bơm vào thiết bị gia nhiệt. Tại đây nước nhận nhiệt và bay hơi. Độ chân không được tạo ra nhờ baromet sẽ hút hơi nước và ngưng tụ tại bình ngưng. Quá trình diễn ra cho đến khi nồng độ dung dịch đạt yêu cầu thì dừng.
Quá trình sấy khô
Có hai phương pháp chính dùng để sấy khô: Sấy đông lạnh (freeze drying) và sấy phun (spray drying).
Sấy đông lạnh- freeze drying:
Ở phương pháp này, nước trong cà phê bốc hơi để lại một dung dịch có nồng độ cà phê cao. Sau đó dung dịch này được làm lạnh đến -40oC, tạo ra các tinh thể đá. Nhờ quá trình thăng hoa, đá được tách ra khỏi tinh thể. Phần hạt khô còn lại chính là cà phê uống liền. Phương pháp này tốn khá nhiều thời gian, nhưng bù lại nó có khả năng giữ lại mùi vị của cà phê tốt hơn nhiều so với phương pháp sấy phun.
Sấy phun- spray drying:
Sau quá trình bốc hơi tự nhiên, dung dịch cà phê đậm đặc được phun từ một tháp cao vào buồng chứa không khí nóng. Sự lưu thông khí nóng trong buồng này tách nước ra khỏi dung dịch và để lại bột cà phê khô. Tuy nhiên nhiệt độ quá cao lại làm cho hương vị cà phê bị mất đi nhiều hơn. Nếu cà phê uống liền cần được khử cafein thì quá trình khử này phải diễn ra trước khi rang. Phương pháp này được đánh giá là đơn giản hơn nhiều so với phương pháp sấy đông lạnh.
Ở đây, các nhà sử dụng thường sử dụng phương pháp sấy phun để sấy khô dịch trích ly cà phê cô đặc thành dạng bột khô để tiện lợi cho quá trình bảo quản và sử dụng.
Quá trình hồi hương
Nếu để nguyên cà phê bột đem đi chế biến thì chất thơm của cà phê sẽ bị mất đi rất nhiều, nhất là trong quá trình sấy phun. Do vậy, người ta thu hồi chất thơm của cà phê bột trước khi trích ly rồi bổ sung trở lại cho bột cà phê hoà tan.
- Khử hấp phụ:
Quá trình khử hấp phụ được tiến hành trong tháp đứng và tác nhân hấp phụ là khí trơ (N2). Cà phê bột được làm nóng trong tháp sẽ toát ra các chất thơm. Sau đó bơm dòng khí trơ đã được đốt nóng đến nhiệt độ nhất định (95°C) vào từ đáy tháp.
Trên đỉnh tháp có quạt hút có tác dụng hút hỗn hợp khí ra khỏi tháp, đồng thời tạo áp suất thấp để quá trình hấp phụ xảy ra dễ dàng. Ta thu đơợc hỗn hợp gồm khí N2 và các chất thơm.
- Hấp phụ:
Bột cà phê hoà tan sau khi sấy có độ ẩm 1 – 2% và rất xốp nên rất dễ hấp phụ. Quá trình hấp phụ cũng được tiến hành tại tháp đứng. Hỗn hợp khí vào phải được làm lạnh (nhiệt độ thường là 8 – 9°C), khi đi qua bột cà phê hoà tan sẽ hấp phụ các chất thơm có trong hỗn hợp khí, ta thu được bột cà phê hòa tan thành phẩm.